Planowana konferencja jest już trzecią z cyklu konferencji dyskursologicznych (wcześniejsze to: „Dyskurs i jego odmiany” oraz „Reprezentacje świata w dyskursach (modele, obrazy, wizje)”) organizowanych przez językoznawców z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Tym razem konferencja jest współorganizowana przez przedstawicieli trzech instytucji badawczych, a jej temat związany jest nie tylko z dyskursem i jego odmianami czy reprezentacjami, ale również z pamięcią jako fenomenem jednostki czy zbiorowości.
Pamięć zbiorowa, społeczna czy historyczna jest zawsze pochodną dyskursywnie uwarunkowanych procesów komunikacyjnych. Dyskursy pamięci jako zespół zorganizowanych praktyk komunikacyjnych i multimodalnych określonych społeczności umożliwiają w trakcie różnorodnych interakcji negocjację obrazów przeszłości wynikających z konkretnych potrzeb kulturowych i politycznych teraźniejszości. Wychodzimy z założenia, że w procesie dyskursywnego modelowania pamięci kluczową rolę odgrywa język. Język staje się medium pamięci, przyjmując w dyskursach funkcję budulca i nośnika pamięci. Bez dyskursów, ich mediów, praktyk i nośników, proces zapamiętywania i upamiętniania oraz zapominania i wypierania pamięci nie byłby możliwy.
Celem ogólnopolskiej konferencji jest pogłębiona refleksja nad procesem negocjowania wizji pamięci m. in. przy użyciu różnych praktyk komunikacyjnych i multimodalnych, nośników oraz mediów.
W centrum zainteresowania wystąpień znaleźć się powinny odpowiedzi na następujące pytania badawcze:
• Czym jest pamięć zbiorowa, czym są dyskursy pamięci, nośniki, praktyki i media pamięci z perspektywy współczesnej lingwistyki (etnolingwistyki, lingwistyki kulturowej, mediolingwistyki, lingwistyki obrazu, lingwistyki dyskursu, genologii tekstu, stylistyki itd.)?
• Przy pomocy jakich metod i procedur badawczych współczesna lingwistyka opisać może skutecznie zjawiska związane z pamięcią zbiorową, takie jak zapamiętywanie, upamiętnianie, zapominanie i wypieranie z pamięci?
• W czym wyraża się pamięciotwórczy potencjał języka oraz tekstów multimodalnych w procesie kształtowania się pamięci zbiorowej w dyskursach medialnych, rodzinnych, w mediach społecznościowych, w muzeach czy w archiwach społecznych?
• Jakie strategie komunikacyjne (językowe i multimodalne) są wykorzystywane w uruchamianiu procesów pamięci i/a zapominania we współczesnej przestrzeni komunikacyjnej oraz w jaki sposób media, w tym media społecznościowe i wizualne zmieniają proces konstruowania pamięci zbiorowej?
• Jakie gatunki mowy, ich funkcje, struktury (np. memy, przemówienia okolicznościowe, teksty publicystyczne, tablice upamiętniające, teksty i instalacje muzealne itd.) znajdują szczególne zastosowanie w europejskich dyskursach pamięci?
• Jakie są nowe sposoby odczytywania i reinterpretacji pamięci z perspektywy podmiotów, które dotychczas pozostawały poza głównym nurtem historii (m.in. indywidualnych świadków historii, przedstawicieli środowisk wykluczanych czy też grup mniejszościowych)?